Gender dan Agama: Wanita dan Agama Hindu

Contoh Soalan:

1)   Jelaskan bagaimana dewi-dewi dalam kosmologi Hindu serta heroin-heroin dalam epik-epiknya memberi kesan ke atas kedudukan dan status wanita India

2)  Huraikan cabaran-cabaran yang dihadapi oleh watak-watak wanita dalam epik-epik Hindu serta analisiskan kesannya ke atas kedudukan dan status wanita Hindu

PENDAHULUAN

[ Kedudukan dewi-dewi dalam epik-epik Hindu dan interaksi mereka dengan dewa-dewa mewakili konstruk ideologikal mengenai kewanitaan sebagai berkuasa tetapi subordinat

[ Pertentangan dalam konstruk ini diselesaikan dalam kuasa feminin melalui dua bentuk iaitu:

Y Dewi-dewi dalam bentuk Durga sebagai Great Goddess

Y Dewi-dewi pendamping seperti Parvati dan Laksmi

[ Gender adalah faktor penting dan mempunyai ciri-ciri tertentu dalam kalangan dewa-dewi

ISI

Dewi-Dewi Dan Sifat Feminin

1.  Durga

§     Sebagai pembunuh bagi syaitan yang datang menjelma dalam bentuk kerbau iaitu Mahisasur

§     Dikatakan mengandungi bentuk-bentuk diviniti wanita dan juga lelaki tetapi dikatakan memiliki kuasa definitif yang bebas

§     Walaupun bebas, Durga dikatakan sebagai kuasa kolektif semua diviniti wanita dan lelaki tetapi tenaga beliau dihasilkan daripada prinsip feminin iaitu sakti

§     Meletakkan diviniti lelaki sebagai sumber kuasa walaupun wujud kaitan kuasa kepada kewanitaan

§     Wanita adalah tenaga tetapi dari segi kedudukan, mereka masih diletakkan dalam kedudukan bawahan (subordinate)

§     Konsep Hindu tentang alam sebagai wanita dan mewakili tenaga yang mentah

§     Untuk tenaga ini berubah menjadi kuasa bagi kegunaan budaya maka kuasa sakti perlu disalurkan dan diaktualisasikan dalam konsep Hindu berhubung dengan “personhood” iaitu purusa atau kelelakian

§     Ini bermakna kewanitaan dalam alam dijinakkan oleh budaya kelelakian

§     Mitos Durga ini menunjukkan implikasi tenaga yang lebih luas dalam konsepsi Brahmanik mengenai kuasa tentang kewanitaan

2.  Parvati

¨    Merupakan pendamping Siva

¨    Hubungan Parvati dan Siva adalah kabur di mana beliau hanya boleh dilihat sebagai pendamping atau pengawal Siva

¨    Boleh menjelma dalam 3 bentuk

   Sebagai dewi (pendamping)

   Sebagai heroin (sati)

   Sebagai insan mortal (dilahirkan sebagai manusia biasa)

¨    Kepelbagaian bentuk Parvati ini penting kerana beliau menjadi unsur penting dalam transisi daripada keadaan-keadaan yang didominasi lelaki kepada keadaan-keadaan didominasi wanita

3.  Laksmi

ª     Mempunyai mandat sendiri dengan ruangan fungsional yang spesifik

ª     Dalam masa yang sama, beliau digabungkan dalam penyembahan Vishnu

ª     Dilihat sebagai simbol Brahmanic tentang kewanitaan

ª     Beliau memiliki kuasa yang penuh dan bebas

ª     Pada masa yang sama, beliau adalah bergantung serta bawahan kepada suami beliau iaitu Vishnu

Kesan Mitos Dewi-Dewi Kepada Kedudukan Dan Status Wanita

v Hal ini memberi kesan kepada kedudukan dan status wanita

v Dewi-dewi ini telah menjadi “role model” kepada wanita-wanita India

v Wanita-wanita India juga harus mencontohi gambaran-gambaran yang ditunjukkan dalam epik-epik tersebut untuk menjadi seorang wanita yang baik

1)  Mahabharata

©    Cerita mengenai Savitri

©    Ketaatan beliau kepada suami beliau telah berjaya menghidupkan kembali suami beliau yang telah meninggal dunia

©    Ini mengambarkan konsep konvensional Hindu mengenai wanita sebagai pemberi nyawa

©    Tugas utama mereka adalah berkhidmat dengan taat kepada suami sebagai dewa mereka

©    Isteri dikehendaki untuk memuja suami sebagai dewa

©    Mengidentifikasikan diri mereka sepenuhnya kepda identiti-identiti, minat-minat dan kepentingan keluarga mereka

©    Savitri melambangkan ideal Sati iaitu isteri yang taat dengan mengelakkan diri daripada menjadi balu dengan mengorbankan nyawa sendiri untuk mengubah takdir karma suami beliau

2)  Sati (Isteri Siva)

©    Sati dijelaskan dalam mitos-mitos sebagai anak Daksa dan isteri Siva yang berasa terhina apabila bapa beliau mengabaikan suami beliau iaitu Siva dalam upacara keagamaan yang agung

©    Sati terlalu marah dan membunuh diri dalam api tersebut untuk menuntut kembali kehormatan suami beliau

©    Sati dilahirkan semula sebagai Parvati

3)  Sita (Isteri Rama)

©    Heroin Ramayana dikaitkan dengan imej kesuburan

©    Digambarkan sebagai isteri yang ideal di mana beliau kekal taat kepada suami beliau iaitu Rama apabila diculik oleh Ravana

©    Perjuangan antara Rama dan Ravana adalah tema utama dalam epik ini

©    Sita berperanan penting dalam memberi motivasi kepada kepahlawanan Rama

©    Sita menjadi mangsa dua kali

©    Pertama apabila beliau diculik dan dipenjarakan untuk waktu yang lama

©    Kali kedua setelah diselamatkan daripada Ravana, beliau terpaksa membuktikan diri sendiri adalah suci dan taat kepada Rama

©    Untuk membuktikan kesucian tersebut, beliau melompat ke dalam api dan tidak terbakar

©    Dengan cara ini, beliau dapat mengembalikan harga diri beliau serta melindungi nama baik (reputation) suami beliau

KESIMPULAN

[ Kenyataan paradigma ke atas isteri yang ideal sebagaimana yang dilihat dalam watak-watak seperti Savitri, Sati dan Sita mengaplikasikan konstruk feminin yang didapati dalam mitos-mitos mengenai dew-dewi iaitu Durga, Parvati dan Laksmi

[ Kepentingan imej-imej paradigma tidak hanya di dalam arena ideologi tetapi juga dalam arena sejarah sosial

[ Maka, bahagian ketiga yang menyumbang kepada konstruk Brahmanic mengenai peranan wanita terkandung dalam amalan Hindu dalam tradisi Brahmanic

Contoh Soalan: Bincangkan reformasi-reformasi yang berlaku dalam masyarakat Hindu di India untuk menjamin keadilan untuk wanita sebelum kemerdekaan

PENDAHULUAN

| Masyarakat India melalui suatu proses untuk menilai semula sistem kepercayaan mereka dan untuk menyiasat ketidaksamaan, ketidakadilan dan penindasan yang dihadapi oleh wanita dan budaya mereka sendiri

| Ini telah mewujudkan suatu pergerakan untuk reformasi sosial

| Maka, pembasmian amalan-amalan dan budaya yang membawa kepada penderitaan wanita menjadi agenda penting untuk reformasi sosial

| Perjuangan Raja Ram Mohan Roy untuk menghapuskan sati menandakan permulaan pergerakan untuk reformasi bagi pihak wanita

| Pergerakan ini bermula pada 1930-an dan merupakan usaha emansipasi (pembebasan) wanita

ISI

1.  Pergerakan ini Dimulakan oleh Kaum Lelaki

@ Kaum wanita hanya menyertai pergerakan ini pada penghujung abad ke-20

@ Antara lelaki yang memperjuangkan nasib wanita ialah Raja Ram Mohan Roy, Ishwar Chandra Vidyasagar, Keshav Chandra Sen, Malabari, Phule, Agarkar, Ranade, Karve

@ Usaha-usaha mereka meliputi

F Pembasmian sati

F Adat perkahwinan kanak-kanak

F Adat menghina balu

F Larangan perkahwinan semula balu Hindu kasta atasan

@ Mereka juga terlibat dalam

F Meningkatkan status wanita dengan menggalakkan pendidikan

F Mendapatkan hak yang sah ke atas harta

F Memastikan bahawa undang-undang mengambil kira status dan hak wanita

2.  Konflik dalam Tujuan

@ Pergerakan ini berjuang reformasi bagi pihak wanita tetapi tidak mendapat sokongan daripada pihak British

@ Hal ini kerana mereka bimbang bahawa penglibatan mereka dalam budaya India akan menggugat kestabilan pemerintahan mereka

@ Tetapi orang-orang India yang berpendidikan Inggeris telah berjuang untuk perubahan bagi wanita

@ Pergerakan ini bertembung dengan pihak nasionalis

@ Wujud konflik antara obligasi untuk reformasi dan komitmen untuk kemerdekaan

@ Hal ini untuk mendapatkan kemederkaan daripada pihak British ia amat penting untuk berpegang teguh kepada budaya dan kepercayaan yang diamalkan oleh masyarakat sendiri

@ Konflik ini mempunyai pengaruh yang penting dalam membentuk status wanita dalam abad ke-20

3.  Kemunculan Nasionalisme

@ Pada permulaannya, liberalisme Eropah mempengaruhi masyarakat India untuk membayangkan budaya, amalan serta adat mereka sendiri

@ Ia membawa kepada pergerakan reformasi sosial

@ Pada masa tersebut, seorang India yang mendapat pendidikan Barat mengagung-agungkan pemikiran moral dan falsafah orang Barat

@ Mereka juga berpendapat bahawa sebagai golongan liberal, pemerintah British akan membawa perubahan untuk memajukan masyarakat India dengan sistem nilai liberal

4.  Pembahagian Atas Isu Reformasi

@ Pergerakan nasionalis bermula dengan ideologi yang sama dengan sentimen pergerakan reformasi sosial

@ Pada akhir abad ke-19, wujud pembahagian kepada 2 puak iaitu:

F Mereka yang menganggap kemerdekaan lebih penting

F Mereka yang ingin mengabungkan perjuangan untuk kemerdekaan serta perjuangan untuk reformas

@ Kumpulan I yang diketuai oleh Tilak menolak segala-galanya yang datang daripada British termasuk reformasi

@ Reformasi yang melibatkan wanita juga dianggap sebagai tidak penting

@ Kumpulan II juga berasa bahawa diri mereka ditipu oleh pihak British dan mereka bersatu dengan kumpulan I. Kumpulan II ini menganggap bahawa British tidak mahu bersatu untuk mengubah budaya India

@ Akibat kesatuan ini, maka aspirasi untuk kemajuan status wanita di India tergabung dengan konsep pembentukan masyarakat yang baru dalam proses penglibatan negara India yang bebas

5.  Stree Shakti dan Arah Baru dalam Nasionalisme

@ Di bawah kepimpinan Tilak, perjuangan untuk kemerdekaan berbentuk militan

@ Mereka sedar bahawa sebuah negara yang miskin seperti India mesti menggunakan strategi yang lain untuk melawan British yang lebih berkuasa dari segi ketenteraan

@ Jawapannya datang daripada falsafah Gandhi iaitu Ahimsa atau non-violence

@ Bila Gandhi muncul sebagai pemimpin politik, beliau menyeru rakyat India untuk mengisytiharkan pemansuhan sistem kasta, penerimaan kesaksamaan untuk wanita, membebaskan diri daripada pantang larang serta ketakutan yang datang daripada kepercayaan-kepercayaan yang karut dan penamaan falsafah humanisma dalam moraliti rakyat India

@ Gandhi secara terus mendeklarsikan kesaksamaan hak wanita sebagai objektif penting dalam program politikal beliau

@ Apabila menjelaskan konsep Ahimsa, beliau menyamakan perjuangan non-violence dengan kekuatan wanita yang suci dan lembut yang beliau jelaskan wanita sentiasa pamerkan dalam kehidupan mereka

@ Beliau menganggap bahawa penglibatan wanita dalam perjuangan kemerdekaan sebagai imperatif

@ Dengan karisma, beliau telah menyeru kaum wanita untuk melangkah keluar dari rumah untuk berganding bahu dalam perjuangan kemerdekaan

6.  Sokongan dan Agama

@ Gandhi menggunakan konsep stree shakti iaitu kuasa moral kewanitaan (the moral power of womanhood) dengan begitu berkesan dan ini berjaya kerana agama Hindu mengaitkan prinsip-prinsip kewanitaan dengan kuasa

@ Dewi-dewi Hindu yang berpasangan seperti Shiva dan Shakti, Purusha dan Prakriti, Rama dan Sita bermaksud bahawa kedua-dua lelaki dan wanita mewakili kuasa yang disanjung tinggi

@ Ia adalah penting untuk mengetahui bahawa pengetahuan (Saraswati) dan kekayaan (Laksmi) adalah prinsip wanita

@ Kepercayaan dalam agama Hindu bahawa permintaan wanita-wanita yang suci akan mendapat balasan daripada Tuhan juga dianggap penting dalam perjuangan kemerdekaan

7.  Pembentukan Kesamaan

@ Sewaktu kemerdekaan, wanita telah membentuk diri mereka sebagai sama dengan lelaki

@ Dalam kehidupan politik, ini adalah akibat sumbangan mereka demi kemerdekaan dan sebagai menegaskan komitmen Gandhi kepada kesamaan hak wanita dan lelaki

@ Perkembangan India secara luaran dan kategorikal memberi kesamaan hak berasaskan jantina

@ Perlembangaan India mengisytiharkan wanita, golongan di kasta bawahan dan masyarakat pribumi/tribal sebagai “bahagian yang lemah-weaker sanctions” dalam masyarakat India dan perlu diberi bantuan yang khusus untuk mencapai kesamaan

8.  Memenuhi Janji

@ Sejak kemerdekaan, kerajaan telah memberi perhatian kepada kesihatan, pendidikan, pekerjaan serta kebajikan wanita. Tetapi, masalah masih wujud

@ Ini tidak bermakna bahawa kedudukan wanita di India adalah memuaskan

@ Nisbah wanita dengan lelaki menunjukkan bahawa wanita lebih kurang yang menandakan penjagaan yang tidak memuaskan untuk kanak-kanak perempuan dan kadar kematian yang lebih tinggi dalam kalangan wanita yang melahirkan anak

@ Wanita juga lebih buat huruf berbanding dengan lelaki, penglibatan yang kurang dalam tenaga kerja dan kadar keciciran yang tinggi di sekolah

@ Apa yang menyedihkan adalah status rendah wanita seperti dalam alaman pembunuhan bayi perempuan, sati dan perkahwinan kanak-kanak masih berkekalan di kawasan terpencil di India sehingga hari ini

@ Amalan seperti dowri dan poligami masih berterusan

@ Peningkatan kematian wanita berkait dengan dowri juga mengerunkan walaupun wujud perlindungan perlembagaan tetapi wanita masih menderita

KESIMPULAN

| Walaubagaimanapun, pada akhir 3 dekat abab ke-19, pandangan masyarakat India terhadap pemerintah British berubah kerana keengganan pihak British untuk memulakan pergerakan reformasi

| Maka, masyarakat India menjadi skeptikal dengan niat British

| Skeptisme bersama impak ideologi politik yang liberal menghasilkan keinginan untuk kemerdekaan dan bermulalah pergerakan nasionalis